Kalendarz dni płodnych – poznaj swój cykl

Badanie opinii publicznej przeprowadzone w ramach projektu Płodna Polka pokazuje, że tylko 19 proc. Polek, które nie mają jeszcze dzieci, wie, kiedy ma owulację. Prawie połowa Polek nie wie, ile trwają dni płodne. Nieznajomość cyklu jest jedną z głównych pozamedycznych przyczyn problemów z poczęciem dziecka i daje odpowiedź na pytanie „dlaczego nie mogę zajść w ciążę”.

1. Kalendarz dni płodnych – fazy cyklu
2. Menstruacja
3. Faza folikularna
4. Jajeczkowanie
5. Faza lutealna
6. Kiedy mogę zajść w ciążę? 
7. Skąd wiadomo, kiedy są dni płodne?

Kalendarz dni płodnych – fazy cyklu

Cykl miesiączkowy u kobiety trwa około 28 dni (za prawidłową wartość uznaje się 27-38 dni)  i składa się z trzech faz.  

• faza pierwsza przedowulacyjna, inaczej folikularna – czas przed owulacją (także czas miesiączkowania, menstruacja określana jest przez niektóre źródła jako odrębna faza cyklu), jest to okres tzw. niepłodności względnej;
• faza druga owulacyjna – czas, w którym kobieta jest płodna, a szanse na poczęcie dziecka są duże;
• faza trzecia poowulacyjna, inaczej lutealna – czas niepłodny.

Menstruacja

Pierwszy dzień miesiączki to także pierwszy dzień nowego cyklu. Pod wpływem hormonów błona śluzowa macicy (endometrium) złuszcza się i wydostaje na zewnątrz. Krwawienie miesięczne trwa kilka dni (najczęściej od dwóch do siedmiu) i mogą towarzyszyć mu dolegliwości takie jak ból brzucha, ból pleców, migrena, zmęczenie. Ta faza cyklu jest najłatwiejsza do zaobserwowania, kobiety nie mają wątpliwości, kiedy się zaczęła i skończyła.

Faza folikularna

Pierwsza faza cyklu to czas od pierwszego dnia cyklu (dnia wystąpienia miesiączki) aż do dnia poprzedzającego owulację. W fazie tej narasta nabłonek śluzowy macicy, który niedawno uległ zniszczeniu. Jednocześnie pod wpływem działania hormonu folikulotropowego FSH w jajniku rośnie pęcherzyk Graffa, wydziela się estrogen.

W organizmie kobiety zachodzą subtelne zmiany. Jeśli będziesz obserwować cykl, po kilku miesiącach powinnaś je zauważyć. Po tzw. dniach suchych szyjka macicy zaczyna produkować śluz, którego z dnia na dzień jest coraz więcej. Im bliżej owulacji, tym bardziej śluz robi się lepki i rozciągliwy, aby w dniu owulacji przypominać białko jaja kurzego.

Jajeczkowanie

Komórka jajowa zostaje uwolniona z jajnika i dostaje się do jajowodu, gdzie dojrzewa przez mniej więcej 24 godziny. To jedyny dzień w czasie trwania cyklu, kiedy może dojść do zapłodnienia. 

Jeśli komórka jajowa nie zostanie zapłodniona, obumiera.

Faza lutealna

Pęcherzyk Graffa wydziela progesteron, jeśli nie doszło do zapłodnienia, ciałko żółte zanika, a poziom progesteronu spada. Błona śluzowa macicy zaczyna się złuszczać, zaczyna się menstruacja, a wraz z nią nowy cykl.

Kiedy mogę zajść w ciążę? 

Komórka jajowa może zostać zapłodniona tylko wtedy, kiedy przebywa w jajowodzie. Oznacza to, że kobieta jest płodna tylko przez jeden dzień w każdym cyklu miesiączkowym. Nie oznacza to jednak, że aby doszło do poczęcia, trzeba odbyć stosunek w tym konkretnym dniu.

Skąd wiadomo, kiedy są dni płodne?

Nieprawdą jest, że owulacja występuje w 14. dniu cyklu. Nie da się odpowiedzieć na pytanie, ile dni po okresie są dni płodne, nie wyznaczymy dnia owulacji na podstawie tzw. kalendarzyka małżeńskiego czy dostępnego w sieci kalkulatora dni płodnych. Można natomiast prowadzić obserwację cyklu, mierzyć temperaturę ciała, obserwować śluz i badać szyjkę macicy. (Otwarta, miękka, wysoko położona szyjka macicy, śluz przypominający białko jaja kurzego i wzrost temperatury to oznaki płodności). Na podstawie takich obserwacji już po dwóch-trzech miesiącach zbierania danych kobiety są w stanie ustalić, w którym dniu cyklu występuje u nich owulacja i kiedy powinny współżyć, aby zwiększyć szansę na poczęcie.